Psihologija, udžbenik LOGOS

Udžbenik je namenjen učenicima drugog razreda gimnazije i učenicima drugog i trećeg razreda srednjih stručnih škola (područje rada ekonomija, pravo i administracija). Udžbenik je u skladu sa Nastavnim planom i programom rada.

Sadržaj

I PREDMET I METODE PSIHOLOGIJE

1. Šta psihologija proučava
Ciljevi psihologije
Osnivanje naučne psihologije
Psihologija i druge nauke
Koje su oblasti psihologije
Šta je parapsihologija i zašto nije psihološka disciplina

2. Metode psiholoških istraživanja
Eksperimentalna metoda
Metode posmatranja

3. Psihološke tehnike
Upitnik
Psihološki testovi

II ORGANSKE OSNOVE PSIHIČKOG ŽIVOTA

1. Šta su organske osnove psihičkog života
2. Nervni sistem
Funkcije nervnog sistema
Nervne ćelije ili neuroni
Sinapse i neurotransmiteri
3. Centralni nervni sistem (CNS)
Leva i desna hemisfera mozga - ima li razlika
4. Moždana kora (korteks)
Lokalizacija psihičkih funkcija
5. Periferni nervni sistem (PNS)
6. Endokrini sistem

KOGNITIVNI PROCESI
KAKO SAZNAJEMO

III OPAŽANJE - OSETI I OPAŽAJI

1. Šta su osećaji i opažaji
2. Kako čula funkcionišu i stvaraju osete
Kako zaista izgleda svet oko nas
Odnos draži i oseta
Kako vidimo boje i čujemo zvukove
Merenje osetljivosti čula
3. Kako nastaju opažaji
Uticaj subjektivnih činilaca na tumačenje opažaja
4. Pažnja
Uloga pažnje
Od čega zavisi na šta ćemo paziti
Pažnja i drugi psihički procesi
5. Opažanje osoba - formiranje utisaka o ljudima
Kako se formira prvi utisak o osobi
Procenjivanje uzroka ponašanja - procesi atribucije

IV UČENJE

1. Šta je učenje
Kako se razlikuju oblici učenja
2. Klasično uslovljavanje
Princip klasičnog uslovljavanja
Emocionalno uslovljavanje
3. Instrumentalno uslovljavanje - učenje putem pokušaja i pogrešaka
Princip instrumentalnog uslovljavanja
Klasično i instrumentalno učenje - sličnosti i razlike
4. Učenje uviđanjem
Eksperiment sa šimpanzom koji se zvao Sultan
Karakteristike učenja uviđanjem
5. Učenje po modelu
Šta je imitacija, a šta identifikacija
6. Senzitizacija i habituacija - jednostavni oblici učenja
7. Motorno i verbalno učenje
Od čega zavisi uspeh u učenju
8. Metode uspešnog učenja
9. Šta je transfer učenja
Teorije transfera

V PAMĆENJE I ZABORAVLJANJE
1. Šta je pamćenje
Kako se pamćenje manifestuje
2. Vrste pamćenja
Čulno (senzorno) pamćenje
Kratkoročno pamćenje
Dugoročno pamćenje
3. Pouzdanost pamćenja
Pamćenje je rekonstrukcija događaja
Poremećaji pamćenja
4. Zaboravljanje
Tok zaboravljanja
Činioci zaboravljanja

VI MIŠLJENJE
1. Šta je mišljenje
Pojam mišljenja
Mišljenje je simbolička aktivnost
2. Mišljenje i govor
Jezik i mišljenje
3. Proces mišljenja
4. Vrste mišljenja
Mišljenje i znanje
5. Razvoj mišljenja

VII INTELIGENCIJA I STVARALAŠTVO

1. Šta je inteligencija
2. Struktura inteligencije
Teorija dva faktora
Teorija primarnih mentalnih sposobnosti
Teorija viševrsnih inteligencija
3. Individualne razlike u inteligenciji
Pouzdanost procenjivanja inteligencije
4. Intelektualna nadarenost i mentalna zaostalost
Mentalna zaostalost
5. Uticaj nasleđa i sredine na razvoj inteligencije
6. Stvaralaštvo
Svaralačko mišljenje - kako se dolazi do originalne ideje
Stvaralaštvo i inteligencija
Stvaralaštvo i osobine ličnosti
Stvaralaštvo i uslovi sredine

ŠTA NAS POKREĆE I USMERAVA
DINAMIČKI PROCESI

VIII MOTIVACIJA

1. Šta su motivi i motivacija
Potrebe, nagoni, želje, težnje, namere, instinkti
2. Koje su vrste motiva i kako se stiču
Organski (biološki) motivi
Psihološki motivi - lični i socijalni
Unutarnji i spoljašnji motivi
Sticanje motiva
3. Hijerarhija motiva
4. Pojedini motivi
Seksualni motiv
Roditeljski motiv
Motiv postignuća
Društveni moivi
Potreba za afektivnom (emocionalnom) vezanošću ili bliskošću
Potrebe za stimulacijom ili uzbuđenjem
Potreba za kognitivnim skladom
Moralna svest kao motiv
5. Sukob (konflikt) motiva
Volja i odlučivanje
6. Frustracije
Reakcije na frustracije
7. Šta su mehanizmi odbrane ličnosti

IX EMOCIJE

1. Šta su emocije i koja im je funkcija
Fiziološke promene pri emocijama
Izražavanje emocija
Subjektivna komponenta ili doživljavanje emocije
2. Vrste emocionalnih doživljaja
Osnovne (primarne) i složene (sekundarne) emocije
Podela prema intezitetu i trajanju
Sreća ili radost
Ljutnja ili bes
Strah
Tuga
Estetska osećanja
Ljubav
Naklonost ili nenaklonost
3. Teorije emocija
Džejms-Langeova teorija
Kenon-Bardov teorija
Teorija kognitivne procene
4. Stres
Trauma i stres
Izvori stresa
Osetljivost na stres
Stres i zdravlje
Negativni načini prevladavanja stresa
Pozitivni načini prevladavanja stresa

X PSIHIČKI RAZVOJ

1. Razvojna psihologija
2. Šta je filogenetski razvoj
3. Šta je ontogenetski razvoj
Različita objašnjenja razvoja: nativiam, empirizam, interakcionizam
Metode za ispitivanje uloge nasleđa i sredine u razvoju pojedinih osobina ličnosti
4. Socijalizacija - društveni činioci psihičkog života
Šta su agensi ili pokretači socijalizacije
Izvori socijalizacije - kultura i društveni sistem
5. Detinjstvo
Socijalni i emocionalni razvoj
Razvoj svesti o sebi (samosvesti)
6. Adolescencija
Telesni i seksualni razvoj
Socijalni i emocionalni razvoj
Formiranje identiteta
Poremećaji u adolescenciji
7. Zrela ličnost kao cilj razvoja

LIČNOST I PSIHIČKI POREMEĆAJI

XI LIČNOST

1. Psihologija ličnosti
Šta je ličnost
Zadaci psihologije ličnosti
Osobine ili crte ličnosti
Odnos telesnih osobina i osobina ličnosti
2. Teorije ličnosti
Teorije crta
Psihoanalitički pristup
Teorije učenja - bihevioristički pristup
Humanistički pristup
Sociokulturalni pristup

XII PSIHIČKI POREMEĆAJI I IZMENJENA STANJA SVESTI

1. Normalnost i psihički poremećaji
Klasifikacije psihičkih poremećaja
2. Anksiozni poremećaji
3. Somatoformni poremećaji
4. Poremećaji raspoloženja
5. Shizofrenija
6. Poremećaji ličnosti
7. Lečenje psihičkih poremećaja
Prevencija i resocijalizacija
8. Izmenjena stanja svesti
Spavanje i snovi
Hipnoza
Psihoaktivne supstance

XIII OSOBA U SOCIJALNOM OKRUŽENJU

1. Komunikacija
Verbalna komunikacija
Neverbalna komunikacija
Koji su izvori nesporazuma u komunikaciji
2. Psihologija grupe
Šta je grupa i koje su vrste grupa
Kako se grupe formiraju
Struktura grupe i grupne norme
Odnosi u grupi
Rukovođenje grupom
Efikasnost grupe i grupno rešavanje problema
3. Ljudi u masi
Gomila
Mnoštvo
Publika
Socijalni pokreti
4. Dinamika grupe - grupni procesi
Socijalna facilitacija i interferencija
Konformizam
Agresija
Altruizam
5. Stavovi, interesovanja i vrednosti
Stavovi
Interesovanja
Vrednosti
6. Predrasude i stereotipi
Predrasude
Stereotipi
Borba protiv stereotipa
Rečnik pojmova
Indeks imena